26 april 2021
Onderzoekers van Medicijn voor de Maatschappij (Amsterdam UMC) en Zorginstituut Nederland ontwikkelden een rekenmodel waarmee zij een realistische prijs kunnen berekenen voor medicijnen die opnieuw in de markt worden gezet. Het model is toegepast op het medicijn mexiletine. Dat wordt al vele jaren gebruikt voor hartziektes, maar is door een fabrikant opnieuw geregistreerd voor toepassing bij een zeldzame spierziekte. De realistische prijs ligt volgens het rekenmodel 90 procent lager dan de huidige prijs.
Rekenmodel
Onderzoeker Sibren van den Berg (Medicijn voor de Maatschappij, Amsterdam UMC) ontwikkelde het rekenmodel om tot een realistische prijs van het middel mexiletine te komen. Hij en collegaonderzoekers van o.a. Zorginstituut Nederland berekenden dat het middel tussen de 452 en 1.996 euro per patiënt per jaar zou mogen kosten: 90 procent lager dan de nu gevraagde prijs van 24.000 euro per jaar. De onderzoekers werkten in het model drie scenario’s uit; een minimum en een maximumprijs gebaseerd op schattingen van alle kosten voor het op de markt brengen van een oud middel, en een scenario waarbij mexiletine als een heel ‘nieuw’ middel werd beschouwd. Zelfs in het duurste geval zou de prijs nog vele malen lager uitvallen dan de gevraagde prijs door de fabrikant.
‘Ons rekenmodel is geschikt voor medicijnen die al vele jaren gebruikt worden en ineens opnieuw worden geregistreerd. Het kan zorgverzekeraars, Zorginstituut Nederland en de minister inzicht geven in realistische kostprijzen van dit type medicijnen. We hopen dat we hiermee bijdragen aan de beschikbaarheid van medicijnen voor zeldzame ziekten voor een maatschappelijk aanvaardbare prijs,’ aldus Van den Berg.
Kostenstijging
Mexiletine is een oud medicijn dat in de jaren ’70 voor de behandeling van ernstige hartritmestoornissen op de markt werd gebracht. Vanaf de jaren ’80 werd het ook gebruikt voor de neurologische spierziekte niet-dystrofe myotonie. Het medicijn werd tot 2018 nooit officieel geregistreerd voor gebruik bij deze spierziekte en werd zodoende off-label voorgeschreven. Dit komt vaker voor bij medicijnen die meerdere toepassingen hebben.
In 2018 registreerde een fabrikant mexiletine als weesgeneesmiddel onder de naam Namuscla. Hierdoor kreeg het bedrijf marktexclusiviteit voor tien jaar – geen andere fabrikant mag dan het middel op de markt brengen. De kosten van het medicijn, die ooit 249 euro per patiënt per jaar bedroegen, stegen naar meer dan 24.000 euro per patiënt per jaar. Door die hoge prijs heeft het Zorginstituut aan het ministerie van VWS geadviseerd om Namuscla niet op te nemen in het basispakket van de zorgverzekering.
Apotheekbereiding als alternatief
Als mexiletine niet wordt vergoed vanuit de basisverzekering heeft dat grote gevolgen voor de patiënten. Het Zorginstituut adviseert het ministerie dan ook om apotheekbereidingen (‘magistrale bereiding’) van mexiletine te vergoeden, in plaats van het dure middel.
Lees hier de hele publicatie (open access): https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1098301521001431
Medicijn voor de Maatschappij
Dit onderzoek is onderdeel van het platform Medicijn voor de Maatschappij, dat ernaar streeft geneesmiddelen duurzaam beschikbaar te houden. https://medicijnvoordemaatschappij.nl/
Noot voor de redactie (niet voor publicatie):
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling Communicatie van Amsterdam UMC, locatie AMC, Marc van den Broek, Loes Magnin of Edith van Rijs, wetenschapsvoorlichters.
Telefoon (020) 566 29 29
Voor meer nieuws ons.amsterdamumc.nl
Volg Medicijn voor de Maatschappij ook op:
Twitter: @medicijnvdmaats
Volg Amsterdam UMC ook op:
Twitter: @amsterdamumc
Facebook: Amsterdam UMC
Instagram: amsterdam_umc
